Het burenrecht

In de wet staan regels over hoe eigenaars (buren) van percelen zich ten opzichte van elkaar moeten gedragen. Dit wordt het burenrecht genoemd. De meeste regels van het burenrecht hebben te maken met (het voorkomen van) hinder. Denk hierbij aan overhangende takken, het plaatsen van een te hoge schutting of scheidsmuur, stankoverlast of geluidsoverlast. Sommige gemeenten hebben hiervoor specifieke regelingen in het leven geroepen. Die regelingen kun je terugvinden via internet op de site van de gemeente.


Van het burenrecht kun je als buren soms afwijken, bijvoorbeeld doordat je bij de notaris een recht van overpad afsluit. Op basis van dat recht van overpad mag je over het erf van je buren terwijl dat van het burenrecht niet mag. Het kan zijn dat vorige bewoners van je huis al met de buren zo’n recht van overpad hebben vastgelegd. Als je een huis koopt met een recht van overpad, dan informeert de notaris je daarover. De notaris onderzoekt namelijk welke rechten de buurman of anderen hebben ten aanzien van het perceel dat je koopt. De juridische naam voor die rechten is erfdienstbaarheden.  

Een erfdienstbaarheid kan ook worden vastgelegd bij ‘overbouw’. Je kunt hierbij denken aan de schuur die net over de erfgrens heen is gebouwd of een kelder die gedeeltelijk onder de grond van de buren ligt. In principe kan de eigenaar van de buurman eisen dat hij zijn bouwwerk weghaalt. Dit kan echter enorme gevolgen hebben. Het is dan raadzaam om samen tot een andere oplossing te komen. Bijvoorbeeld door bij de notaris een erfdienstbaarheid af te spreken. De buurman mag het bouwwerk over de erfgrens dan laten staan, maar betaalt daarvoor wel een vergoeding.  

Zonder goede afspraken ontstaan vaak conflicten tussen buren. Een voorbeeld zijn overhangende takken. Volgens de wet mogen bomen in principe niet binnen twee meter van de erfgrens staan. Voor struiken en heggen geldt een afstand van een halve meter. Als de boom van je buurman te dicht op de erfgrens staat, dan kun je de buurman daar (schriftelijk) op aanspreken. Gaat het om een boom die er twintig jaar of langer staat, dan hoeft de boom niet meer te worden verwijderd. Er is dan namelijk sprake van verjaring. De overhangende takken van de boom van de buurman moeten in principe door de buurman zelf worden gesnoeid als je hem daarop hebt aangesproken. Pas als de buurman nalatig is op jouw verzoek de takken te snoeien, mag je zelf de snoeischaar ter hand nemen.  

De rechter moet er nogal eens aan de pas komen als het uit de hand loopt met buren. De zaken zijn uiteenlopend van aard: van ruzie over de erfgrens, een uitbouw waardoor er geen licht meer in de tuin komt tot geluidsoverlast. Of buren stappen naar de rijdende rechter van het gelijknamige tv-programma om een beslissing te vragen. Buren kunnen ook mediation overwegen, waarin de buren samen tot een oplossing van een probleem komen.